"Kaer Metin Ukun Rasik An, Haburas lia los no domin, Hametin justisa no dame, hodi Hari'i Estadu Demokratiku"
Programa Partido Democratico (Komprimisu Eleitoral). Rezumu Badak Partido Democratico nian ba governasaun tinan 2012-2017. PD hatur iha areas importantes hat: 1). Politika; 2). Defeza no Seguransa; 3). Dezenvolvimentu ekonomia; 4). Desenvolvimento social no kultura.
  • Fernando Lasama de Araújo
  • PD dan Masa Depan Rakyat Timor-Leste
  • A Brief History of the Partido Democrático
  • On the road to democracy, where the streets have no name
  • quinta-feira, 5 de julho de 2012

    Partidu Arogante Sei Lakon Iha Eleisaun Parlamentar, PD Labele Fraku Iha Fiskais


    STL, 05 Julhu 2012

    DILI – Laureadu Nobel da paz, Jose Ramos Horta hatete, partidu politiku nebe hatudu arogansia iha kampaine eleisaun parlamentar, lakon hasoru unidade.

    “Orgulhu no arogansia sei hakoi ita, joven sira tenki hatudu esperitu sira ne’ebe diak la bele iha esperitu odiu ou orgulhu demais. Partidu balu tanba arogansia maka lakon iha eleisaun parlamentar,” haklaken Jose Ramos Horta liu husi kampaine enseramentu Partidu Demokratiku (PD) nian iha Kampu Demokrasia, Kuarta (4/7).

    Horta aviza partidu ho lideransa sira hotu atu la rona krize 2006 hodi vota ba PD iha eleisaun, tanba PD defende prinsipiu governu unidade nasional.

    Laureadu Nobel da paz, Jose Ramos Horta informa katak nia apoia ba PD, laos tanba buka kadeira, maibe hakarak hetan konfigurasaun governu ida diak liuhusi eleisaun parlamentar.

    “Moris iha dame ne’e maka hau nia misaun no misaun ne’ebe remata no hau hanoin fo kontribui ba PD,” dehan Horta.

    Eis Prezidente RDTL ne’e hatutan, nia apoia ba Partidu Demokratiku, tanba hanesan jerasaun tuan iha obrigasaun atu ajuda no apoia PD atu nune’e bele manan iha eleisaun parlamentar tinan ne’e.

    Iha fatin hanesan, Prezidente Partidu Demokratiku (PD), Fernando La Sama de Araujo hateten, PD tenke manan iha eleisaun 2012, tanba Partidu Demokratiku hakarak aselera dezenvolvimentu nasaun, hadia estrada, eskola, saude, agrikultra, infra-strutura no hakarak dezenvolvimentu ida kualidade no dura. “Hau haree imi barak tebes, hau nia laran terharu tanba imi komesa hanoin katak PD tenke manan iha eleisaun ida agora, ita tenke manan hodi aselera dezenvolvimentu TL ba oin,” tenik La Sama.

    Iha biban ne’e Prezidente PD ne’e husu ba povut timor tomak iha 7 Jullu 2012 hot-hotu vota ba PD, tanba ho nia figura Horta atu ajuda PD lori rai nee ba oin. “Hau hamutuk ho imi, ita prontu atu hulan no leba karon todan, tanba ita nia i’is sei forte hela, ne’e be ita prontu atu leba karon todan ne’e, atu katuas sira kolen liu sira tenke diskansa didiak,” La Sama dehan.

    La Sama mos liu husi ninia diskursu deskobres segredu balu hateten “tauk” itoan tanba hetan militantes no simpatizantes ne’ebe barak tebes iha kampaine enseramentu PD nian.

    Lideransa foun nee husu ba militantes no simpatizantes tomak labele fraku iha fiskais, tanba fraku iha fiskais, lori derota ba PD iha eleisaun.

    Nunee mos Sekretariu Jeral Partidu PD, Mariano Assanami Sabino hatete, jerasaun foun hatudu jerasaun ida ne’ebe kader, forte, displina, esperansa povu maubere nian, tanba hamutuk bele.

    “PD nia apalidu ne’e uniku ho rai ne’e maka RDTL, Partidu Demokratiku no Republika Demokratiku tanba ne’e imi hotu jerasaun foun sira tenki hatutan espiritu funu nian hodi kontinua distinu povu maubere,” Assanami komenta.

    Assanami husu ba militantes no simpatizantes PD tomak, kaer no fiar metin lulik, fiar metin ba esperansa heroi sira nia klamar hamutuk ho hot-hotu, konstrui nasaun ne’e sai nasaun demokratiku.

    Tuir observasaun STL nian katak kampaine ba dala ikus Partidu Demokratiku nian hetan antusiasmu husi militantes no simpatizantes sira hodi hakilar yel-yel viva PD, viva PD. Tantu ida ne’e hanesan sinal positivu ba prosesu atu hametin demokrasia iha Timor Leste. PD, komunga prinsipiu demokratiku hamrik firmi nafatin, metin hodi hatutan mehi povu Timor Leste nian atu luta ba libertasaun povu ne’ebe ohin loron sei moris iha kiak no mukit no mos susar no terus nia laran.

    Iha kampaine ensarementu, diskursu husi prezidente Partidu Demokratiku, Fernando La Sama de Araujo, Sekretariu Jeral PD, Mariano Assanami Sabino, apoiantes Laureadu nobel da paz Jose Ramos Horta, Prezidente Partidu Nasional Timorense (PNT), Abilio de Araujo.

    Iha kampaine enseramentu ne’e marka presenza militante no simpatizante husi Sub Distritu ha’at iha Distritu Dili. Antes halao kampaine hodi rona komprimisiu eleitoral lider PD nian uluk nanain halao uluk konvoi halau Dili laran. jay

    Tuba!

    quarta-feira, 4 de julho de 2012

    PD Hakarak Hari’i Nasaun Husi Baze


    STL, 04 Julhu 2012 

    PD in Dili (Foto by  Da Fonseca Lirio)
    Dili-Partidu Demokratiku (PD), Kuarta (4/7) Lokraik, halao enserementu kampana eleisaun Jeral Parlamentar depois pekobre distritu 13. Iha kampana enseramentu ne’e marka prezensa masimu husi militants, simpatizantes, apoiantes, joventude no feto Demokratiku. Alende ne’e hetan apoiu mos husi Movimentu Aliansa Nasional Joventude Intelektual Timor Leste (MANJITIL).

    PD komunga prinsipiu demokratiku hamrik firme nafatin, metin hodi hatutan mehi povu Timor Leste nian, atu luta ba libertasaun povu ne’ebe ohin loron sei moris iha kiak no mukit nomos susar no terus nia laran.

    Iha kampana ensarementu tuir orariu husi Prezidente Partidu Demokratiku, Fernando La Sama de Araujo, Sekretariu Jeral PD Mariano Assanami Sabino, apoiantes Laureadu Nobel da Paz Jose Ramos Horta, Prezidente Partidu Nasional Timorense, Abilio De Araujo hateten Partidu Demokratiku tenki manan iha eleisaun parlamentar, tamba Partidu Demokratiku hakarak aselera desenvolvimentu ne’ebe ho kualidadae tantu atu servi povu no nasaun ne’e ho diak.

    Entretantu lideransa husi PD ne’e husu ba militantes no simpatizantes tomak atu vota ba Partidu Demokratiku iha loron 7 fulan Jullu tinan ne’e. Informasaun kompletu iha STL Jornal no STL Web, edisaun Kinta (5/7). Jaime do Rosario

    Tuba!

    segunda-feira, 2 de julho de 2012

    La Sama Diskonfia Mosu Money Politic iha Loron Deskansa

    STL, 02 Julhu 2012

    Fernando Lasama (PD)
    BAUCAU - Prezidente Partidu Demokratiku (PD), Fernando La Sama de Araujo diskonfia maka’as ba partidu bo’ot balun ne’ebe sei uza money politic hodi sosa votus iha loron deskansa (masa tenang) antes tama ba loron votasaun.

    Atividade kampaña eleitoral ba Eleisaun Parlamentar la’o durante fulan ida ona. Hahu iha loron 5 Juñu no sei remta iha loron 4 Jullu tinan ne’e. Durante loron rua, entre loron 5-6 sai nudar loron deskansa ba partidu hotu. Iha loron rua ne’e, sei mosu diabu barak hodi halo ten tasaun hasoru votantes sira. Diak ne’ebe mosu mak uza osan hodi sosa votus. Prezidente PD Fernando La Sama sente tauk tebes ho prezensa diak hirak ne’e. Tanba ne’e, nia husu ba nia militante sira hodi labele monu ba diabu sira nia tentasaun.     
         
    “Iha hari tenang, ema balun sei mai lori osan dolar amerikanu 20 to’o 50 hodi sosa imi nia votus hodi vota ba sira nia partidu. Kuidadu ho ida ne’e, ita bele lakon wainhira iha manipulasaun no money politic, kuandu laiha, mak hau hateten loloos laiha razaun atu PD lakon,” La Sama haklaken lia hirak ne’e wainhira hala’o kampaña iha kampu football Baucau, Sabadu (30/06).

    Eis prizioneiru Cipinang-Jakarta ne’e mos hatutan, PD nia estrutura metin iha baze no durante kampaña haleu teritoriu tomak. PD nunka halo promesa no fahe osan ba populasaun. Tanba ne’e nia fo apelu maka’as ba simpatizantes no militantes PD nian iha Distritu Baucau no distritu seluk hodi labele monu ba tentasaun ne’ebe sei mosu iha loron atu tama votasaun.

    Maske nune’e, maibe asuntu hadia estrada iha teritoriu tomak durante tinan rua deit mak sai nudar produtu kampaña PD nian iha Distritu Baucau. La Sama hato’o promesa ba nia militantes no simpatizantes iha Distritu Baucau ne’ebe koñesidu ho distritu fatuk klaran katak, se karik vota ba PD, nia sei rezolve problema hotu ne’ebe durante tinan 10 povu TL enfrenta iha sira nia moris loron-loron.

    Nia mos husu ba nia fiskais sira atu tau matan didiak ba prosesu kontajen votus hodi labele hamosu failansau no manipulasaun. La Sama hato’o kestaun ne’e bazeia ba nia experiensia katak, iha eleisaun tinan 2007 povu barak mak vota ba iha PD, maibe kuandu to’o tempu prosesu kontajen votus mosu failansu barak iha fatin ne’eba. Tanba ne’e mak ba eleisaun tinan ida ne’e, nia lakohi failansu ne’e kontinua akontese.

    Kampaña PD nian iha Distritu Baucau, konsege rezulta militante PD ida mate tanba baku fila ho kareta iha Gariwai.

    Sasukat PD atu manan maioria iha eleisaun parlamentar ne’e, La Sama hateten, PD tenke hetan votus 70% ba leten. Kampaña PD nian iha loron Sabadu foin lalais, fahe ba fatin rua. Prezidente PD La Sama ne’ebe akompaña husi Abilio de Araujo mak hala’o kampaña iha Distritu Baucau no Sekretariu Jeral Mariano Assanami Sabino akompaña husi Jose Ramos-Horta hala’o kampaña iha distritu Ermera no kontinua ba Leorema, Distritu Liquiça. jay

    Tuba!

    Horta” Hau La Lori PD Koliga ho FRETILIN”


    Video Kampanha PD Partido Democratico.

    Vota no. 6 Vota PD!
    "Hau la’os apoio PD atu lori PD ba halo koligasaun tanba ha’u la’os membru partidu. Ha’u labele eziji ida ne’e ba sira PD, tamba PD iha lideransa rasik,” Eis Prezidenti da Republika Jose Ramos Horta.

    Horta hato’o kestaun ne’e ba jornalista iha palasiu prezidenti Republika, kinta foin lalais ne'e, relasiona ho issu ne’ebe politika balun lansa iha publiku katak Horta prezensa iha PD ne’e atu lori PD halo koligasaun ho partidu FRETILIN.

    Nia informa, hafoin eleisaun liu tiha,partidu PD maka halo sira nia desizaun atu halo koligasaun ho partidu sira seluk ka lae.

    Horta esplika, nia apoiu PD tamba hare durante iha tinan 10 nia laran partidu ne’be refere hatudu maturnidade no sentidu responsabilidade iha rai ida ne’e.

    "Hau apoiu sira tamba hau fiar maun La-Sama tanba hatudu ona ninia maturnidade no sentidu responsabilidade,”nia haklaken.

    Tuba!

    sexta-feira, 29 de junho de 2012

    Estrutura PD Nivel Aldeas Simu Tomada de Posse

    STL, 29 Junhu 2012

    Vota No. 6 Vota PD
    DILI - Antes tama ba loron votasaun, lideransa nasional Partido Democratico (PD) fo tomada de posse ba membru estrutura PD nivel aldeas, area Sub Distritu Don Aleixo, Dili.

    Serimonia tomada nee, halao ba estrutura PD nivel Aldea Xamatama, Hudi Laran, Bairo Pite no Aldea Golgota, Suku Comoro, Sub Distritu Don Aleixo, Domingo (24/6) lokraik iha Aldea Golgota. Iha ninia diskursu tomada de posse, Secretario Geral PD Eng. Mariano Asanami Sabino hateten, objectivu tomada de posse nee hodi hametin estrutura PD nivel aldeas para servisu maka’as liutan hodi manan eleisaun parlamentar.

    Ba misaun refere, PD iha mandatu rua. Mandatu ida, atu fo kontinuasaun ba governusaun AMP hodi haforsa programa saida maka halao tiha ona i sei kontinua ba oin. Mandatu ida fali, fo kontinuasaun ba prosesu libertasaun nasional. Partido hotu –hotu laiha programa ida nee. Sira ha’ree liuba kadera iha Parlamento Nasional, hakarak hetan job ministru iha governu.

    Nudar partido democraticu, PD hakarak valores democrasia tenki pratika. I PD partido idake diferente ho parpol seluk. PD laos democratiko social, laos social democraticu, laos asosiasaun social, laos sosialista, no laos nasionalista. PD laos ona Frenti (Partido Fretilin), laos ona kongresu (CNRT) tanba Frenti no Kongresu nee, ninia tempo liu tiha ona. Agora tempo democraticu. Tempo ita dezenvolve nasaun no povu.

    Ba objectivu nee, PD nia misaun importante maka, transforma povu sai ba povu democratic, transforma lider resistensia, lider hotu-hotu, lider foinsae sira, para sai lider democraticu.

    Iha biban hanesan, Prezidenti PD Distritu Dili, Alberto Henrigue Maria hato’o mos ninia diskursu. Nia husu ba estrutura foun sira no militantes PD atu kaer metin PD. “Imi la sala hili PD. Imi hili PD hanesan mos imi hili ba imi nia futuru. I hau espera imi hotu atu dada inan aman para vota ba PD. Kontinua hato’o ba gerasaun foun sira katak, dalan diak ba imi nia futuru maka PD, neduni mai ita hotu vota ba PD,” hateten Alberto Henrigue Maria.

    Eleisaun Parlamentar mai nee, partido 21 maka sei kompete. Husi partido 21 nee, iha deit partido boot tolu: Partido Fretilin, CNRT, no PD. Ema hotu rekonhese Partido Fretilin nudar partido istoriku no CNRT nudar partido lideransa. Entertantu, PD laos partido istoriku maibe partido foun idake nakonu ho lideransa husi gerasaun foun, iha posibilidade boot atu lori nasaun nee ba futuru diak ba nasaun no populasaun tomak. PD hakarak hanorin povu, loke ema hotu nia hanoin atu hatene no konese didiak konaba saida maka democrasia no democraticu, hakarak hanorin povu hatene koalia, hatene fo nia apoiu ba prosesu dezenvolvimento nasional, hatene fo nia kontribuisaun ba paz, unidade nasional, hametin seguransa nasional, no estabilidade nasaun.

    Tamba nee, husu ba militantes no simpatizantes no inan aman sira atu fo fiar ba PD para manan eleisaun. “Agora eis Prezidente Republika, ita nia maun boot Ramos Horta hamutuk ho PD. Ho prezensa maun boot Horta iha PD, apoiantes maun boot Ramos Horta, iha Partido Fretilin, iha Partido CNRT, ka iha parpol seluk, ita bele fiar, sira sei vota ba PD,” reforsa Alberto.

    Especialmente ba aldea Xamatama, Xefi Aldea Adelio Godinho Goncalves hateten, durante tinan 5, aldea 3 iha Bairo-Pite, liliu Aldea Likarafoma, hasoru preokupasaun barak. Tinan 5 nia laran, lideransa PD nian kargo barak iha governusaun AMP, maibe laiha ida maka tuun ba Aldea Xamatama hodi hare populasaun Xamatama nia preokupasaun. Maske nunee ninia populasaun sei la husik hela PD. Lao nafatin ho PD. Ba militantes PD ne’ebe maka afalia ba parpol seluk hanesan foin lalais akontese, militantes balu afalia ba Partido Fretilin, nia husu lideransa nasional PD presiza toma atensaun ba buat nebe populasaun aldea nee preokupa.

    “Neduni, bainhira PD hakarak manan maioria iha eleisaun no hetan posibilidade atu kaer poder governu, presiza toma atensaun seriu ba buat nebe povu preokupa. Labele ha’ree deit ba imi nia a’an maibe presiza tau matan ba buat nebe povu halerik,” hateten Adelio Godinho Goncalves. edo

    Tuba

    quarta-feira, 27 de junho de 2012

    Rezumu Badak Programa Partido Democratico (PD)

    Komprimisu Eleitoral


    Rezumu Badak Partido Democratico nian ba governasaun tinan 2012-2017.  PD hatur iha areas importantes hat: 


    1). Politika; 
    2). Defeza no Seguransa; 
    3). Dezenvolvimentu ekonomia; 
    4). Desenvolvimento social no kultura.


    Atu hatene liu-tan komprimisu no programa PD nian ba governasaun Timor-Leste klik no sani iha link ne'e: 




    “Moris husi povu, hamutuk ho povu, serbi ba povu, tane timor ida deit, iha namahon democratico nia laran”.


    Tuba PD!



    terça-feira, 26 de junho de 2012

    PD Prontu Sai Atan Hodi Servi Povu Iha Tinan 5

    RLD, 25 June 2012

    Secretario Geral PD Mariano Asanami
    Radio, online - Prezidente Partidu Demokratiku (PD), Fernando La sama de Araujo promesa hodi prontu sai atan ba povu iha tinan lima (5) nia laran wainhira povu fo fiar hodi forma governu.

    La Sama hatutan, PD sai atan atu servi povu hodi desenvolve nasaun Timor-Leste hodi aselera lalais desenvolvimento kualidade ho osan estadu nian.

    “Hau iha prinsipiu katak iha votus no fo valor ba vota, PD manan wainhira halibur votus husi aldeias no suku mak foin sae ba rihun atu nune’e PD bele manan iha eleisaun ne’e.

    Alende ida ne’e PD hetan apoiu husi Prezidenti Jacob Xavier husi PPT, Prezidenti PNT Abilio de Araujo no Laureado Novel da Paz, Jose Ramos Horta," haklaken La sama depois fo tomada depose ba estrutura foun PD iha aldeia Ailele- Hun, suku Camea, Sub-Distritu Dili, kinta (21/06).

    Atual Prezidenti Parlamento Nasional ne’e esklarese liu tan katak, PD ukun sei fo atensaun ba povu nia vida, laos ukun para fahe projetu ba malu, ida ne’e hahalok la edukativa.

    Tamba ne’e PD protu atu kaer ukun no mos jerasaun foun protu atu kaer ukun,katuas sira ne’eebe hanesan Horta, Xanana merese ne’e sai deit konsileiru, tamba ne’e la bele duvidas vota ba PD.

    PD ukun,hateten La sama,atu servisu hodi desenvolve nasaun no povu ida ne’e tamba ne’e husu ba militantes no simpatizantes tomak iha aldeia ne’e, atu halo tuir estrutura partidu Demokratiku ne’ebe tuir PD nia moto katak hari, hametin tamba ne’e vota ba PD.

    PD sei lalakon vota para aseleira desenvolvimento nasional. "PD nia politika maka sei uza rekursu humanus hodi hadia rai ne’e,tamba ne’e, husu ba militante no simpatizante sira atu vota ba PD, vota ba dezenvolvimentu,” tenik La Sama.

    La Sama iha ninia diskursu mos dehan,wainhira povu fo konfiansa ba Partidu Demokratiku kaer ukun, PD promote atu dada be’e mos mai iha Aldeia Ai lele hun, Suku Cameia, Sub-Distritu Cristo-Rei Distritu Dili.

    Tamba tuir ulun bo’ot PD ne’e hare dereitamente wainhira hala’o visita ba iha Suku Cameia no katak araska lo’os be’e mos no be’e mos sai problema ba iha Suku ne’e.

    "PD manan no sei lamanan mos, PD nafatin atu halo historia ida iha Aldeia ne’e katak atu dada be’e mos mai. PD nafatin atu halo historia tamba ne’e obrigasaun no hanesan Timor oan ninia obrigasaun maka tenke halo dezenvolvimento atu hadia povu nia vida," komenta La Sama.

    Tuba!

    sexta-feira, 22 de junho de 2012

    Luis Cardoso "Takas" Apoio PD nudar Alternativa iha Eleisaun Parlamentar 2012

    FH, 21 de Junho de 2012

    Luis Cardoso "Takas"
    Dili. Luis Cardoso alias Takas, Eskritor Timor oan, ne´ebe konecidu internasionalmente tamba ninia hakerek Romance ka novel ható ninia mensajen apoio ba Partido Demcratico (PD) atu sai nudar forças alterantivas ba kaer ukun.

    Haktuir Luis Cardoso alias Takas, ”Espero e desejo que o PD seja uma boa opção para os timorenses. Assim abre-se uma janela para o futuro. Para que não tenham de escolher apenas entre o CNRT e a FRETILIN”. Tradus ba Tetum, ”Hein no hakarak PD sai nudar opsaun ba Timor oan sira. Nune loke janela ba ba aban bai rua. Atu nune ita nia emar labele hili deit entre CNRT ho FRETILIN”.

    PD oras ne’e dadaun nudar forsa alternativa ida ne’ebe fornece programas governasaun 2012-2017, ne’ebe interpreta diak PEDN (Plano Estrategica do Desenvolvimento Nacional) nudar dokumentu Estadu nian. PEDN nudar mata dalan ba desenvolvimentu iha tinan rua nulu nia laran. Programa PD nian hetan aprovasaun iha Kongresu Nasional PD iha loron 1-4 Desembru tinan 2011.

    Obras Literarias do Luis Cardoso Noronha:
  • Crónica de uma travessia – A época do ai-dik-funam (1997)
  • Olhos de Coruja, Olhos de Gato Bravo (2001)
  • A última morte do Coronel Santiago (2003)
  • Requiem para o navegador solitário (2007)
  • Luis Cardoso alias Takas nudar eskritor ka hakerek nain Timor oan ne’ebe maka ninia obras literarias hetan ona apreciasaun Internasional no tradus ona ba lian sira hanesan: Lian Ingles, Lian Frances, Lian Alemao, Lian Sueco, Lian Italia no sel-seluk tan. Livru ne’ebe mak prepara hela atu publika maka kronika, ”A Páscoa dos Galos”.

    Luis Cardoso Noronha, ninia obras literaria, hatudu duni Timor oan ne’ebe maka konecidu internasionalmente liu husi hakerek, hetan rekonecimentu husi hakerek nain mundu nian barak, tamba sira le no aprecia ba obras sira ne’ebe Luis Cardoso Noronha hakerek.

    Luis Cardoso Noronha, inan no Aman husi Holarua, Same, Manufahi. Moris iha Kailako no vida kiik iha Atauro, tamba aman nudar enfermeiro. Hahu eskola iha Misaun Soibada no Seminario Dare. Molok Revolusaun Aifunan iha Portugal, Estuda iha Portugal, iha Instituto Agronomo no hasai kursu Engenheiro iha area refere. Tempo funu ba Ukun rasik an, hola parte ba Resistencia iha liur no nudar Representante CNRM iha Portugal no Espanha.

    Oras ne’e dadaun Luis Cardoso Noronha, hela iha Portugal, kontinua dedika hakerek no participa konferensia internasional hodi haklaken konaba ninia obras literaria, iha espasu Lusofona no konferensia internasional seluk, iha Europa no Mundo!

    Kontaktus: DEPINFO PD